همه چیز در مورد طراحی پلان و اهمیت آن در معماری
پلان چیست؟ و چرا طراحی پلان در معماری ساختمان اهمیت دارد؟ در واقع پلان، اصطلاحی رایج در صنعت ساختمان است که به یک نقشه افقی دوبعدی از نمای بالای هر چیزی مانند زمین، ساختمان و اشیا اشاره می‌کند. در این طراحی، تمام جزئیات و اطلاعات موردنیاز مانند موقعیت مکانی سازه، طبقات و مبلمان، نمایش داده می شود. امروزه این نقشه ها توسط نرم افزار و یک فرد حرفه ای ترسیم می شوند. البته باید در مراحل طراحی آن، به تمام اصول و نکات استاندارد ساختمان توجه کنید، تا در نهایت پلانی بی نقص برای سازه آماده شود.
این مقاله از ویلا املاک، به بررسی مفهوم طراحی پلان پرداخته است. ما اصول و نکات مهم را در این مورد بیان می‌کنیم؛ پس برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتها همراه ما باشید.
طراحی پلان چیست؟
پلان معماری، یک برش افقی در قالب نقشه مقیاس شده از ساختمان است که از بالا مشاهده می شود. این طرح ممکن است کل ساختمان، یک طبقه از آن یا فقط یک اتاق را نشان دهد. این برش فرضی در ارتفاع دو سوم از سطح، ایجاد شده تا به راحتی جزئیات لازم را در بر بگیرد. این جزئیات شامل اندازه‌گیری‌ها، چیدمان مبلمان، موقعیت مکانی، طرح کلی و داده های فنی ضروری، مانند سیستم های سیم کشی برای ساخت و ساز می شود.
طراحی و نقشه کشی پلان ساختمان باید به صورت دقیق و مرحله به مرحله انجام شده تا در نهایت ساختمان مورد نظر کار فرما ساخته شود. امروزه با استفاده از نرم افزار‌های بسیار پیشرفته مانند اتوکد، پلان های دوبعدی و سه بعدی از ساختمان، برای نمایش دقیق اطلاعات و جزئیات آن، تهیه می کنند.
انواع پلان معماری برای طراحی کدام است؟
داشتن نقشه‌های دقیق از طبقات مختلف در هنگام ساخت خانه، ضروری است. یک طراحی پلان خوب علاوه بر امکان مشاهده هر طبقه از بالا، می‌تواند اطلاعات دقیقی از جزئیات موردنیاز مانند فاصله بین فضا‌ها را نیز به ما بدهد. در ادامه انواع پلان‌های معماری را بررسی می‌کنیم.
سایت پلان
پلان موقعیت که با سایت پلان نیز شناخته می‌شود، موقعیت مکانی ساختمان، ابعاد و خطوط تراز زمین برای ساخت بنا را مشخص می‌کند.
پلان طبقات
در پلان هر طبقه، فضا‌های داخلی موردنیاز مانند اتاق‌خواب، آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی با اندازه‌ها و ابعاد دقیق، مشخص می‌شود.
پلان مبلمان
در هنگام طراحی پلان مبلمان، محل چیدمان و جانمایی اسباب و اثاثیه، کابینت و لوازم آشپزخانه در فضا‌های مختلف ساختمان تعیین می‌شود.
پلان بام
پلان بام یا شیب بندی، یک دید افقی به ساختمان داده و در آن اطلاعاتی نظیر خط شیب بام، خرپشته، دیوار‌های خارجی و بخش‌های نورگیر، مشخص می‌شود.
چه نکاتی را برای طراحی پلان معماری ساختمان باید رعایت نمود؟
رعایت استاندار‌های لازم و توجه به قوانین و مقررات ساختمان، در ترسیم پلان سازه برای جلوگیری از کوچک ترین خطا‌های ممکن در فرایند ساخت و ساز، بسیار مهم و ضروری است. در ادامه این بخش، برخی از نکات مهم برای ترسیم پلان معماری را بیان می کنیم.
در طراحی باید مقیاس و تناسب ابعاد عناصر نقشه را نسبت به اندازه واقعی آنها در نظر بگیرید.
در زمان ترسیم پلان کف، موقعیت کلی ساختمان را نسبت به اطراف آن بررسی کنید. به عنوان مثال برای اتاق ها دید منظره بیرون را قرار داده، یا از دید همسایه ها و عابران پیاده مخفی نگه دارید.
جهت های جغرافیایی شمال، جنوب، شرق و غرب را در پلان مشخص کنید. البته بالای صفحه نقشه پلان رو به شمال جغرافیایی قرار دارد.
موقعیت پله‌ها، آسانسور و جدا‌کننده ها را با توجه به تعداد طبقات و واحد‌های ساختمان، پارکینگ و مساحت زمین، به صورت دقیق در نقشه پلان مشخص کنید.
در ترسیم پلان طبقات، فضا‌های خصوصی و عمومی را به نسبت موقعیت قرارگیری پله ها و آسانسور، تفکیک کنید.
برای ترسیم دیوار‌ها در نقشه ساختمان، به ضخامت آنها، باربر بودن یا نبودن و عرض دیوار‌های خارجی توجه کنید.
به حرکت آسان افراد و جابجایی وسایل در بین بخش های مختلف ساختمان، توجه کنید. به عنوان مثال، عرض راهرو و راه پله به اندازه کافی باشد، همچنین سرویس بهداشتی و اتاق خواب ها را در کنار هم قرار دهید.
ابعاد دقیق و موقعیت قرارگیری درب و پنجره ها را در نقشه هر طبقه، مشخص کنید.
به موقعیت آشپزخانه، نسبت به ورودی ساختمان دقت کنید. در این صورت هنگام خرید مواد غذایی، فاصله کمتری را از ورودی تا آشپزخانه طی می کنید. همچنین داشتن نور کافی و تهویه مناسب ضروری است، پس این نکته را فراموش نکنید.
در ترسیم پلان سازه، ستون گذاری را بر اساس موقعیت پارکینگ ماشین ها در ساختمان تعیین کنید.
بهتر است به جزئیات مربوط به طراحی داخلی و دکوراسیون که در آینده قرار است برای فضای داخلی اجرا شود، نیز دقت کنید.
در پلان طبقات، چیدمان و محل قرارگیری اسباب و اثاثیه در بخش‌های مختلف را در نظر بگیرید.
در نهایت، به کاربردی بودن طرح پلان دقت کرده و مطمئن شوید که جنبه های زیبایی و مسائل فنی را درست رعایت کرده اید.
سؤالات متداول
انواع طراحی پلان در معماری چیست؟
پلان موقعیت زمین، پلان طبقات، پلان مبلمان و پلان بام، از انواع رایج نقشه های ساختمان هستند.
نکات مهم در طراحی پلان ساختمان چیست؟
برای ترسیم نقشه معماری باید سلیقه و موارد مورد نیاز مشتری، مساحت زمین، قوانین و مقررات ساختمانی و نوع سازه از نظر آپارتمان، ویلایی، تجاری یا اداری را در نظر بگیرید.
سخن آخر
همان طور که در متن مقاله مطالعه کردید؛ پلان، در واقع دید از بالای ساختمان بدون درنظرگرفتن سقف آن است، این نقشه معمولا از یک برش فرضی در ارتفاع دو سوم از سطح، ترسیم می شود. طراحی پلان، تمام جزئیات سازه، از بخش های داخلی آن تا چیدمان وسایل و موقعیت ساختمان را شامل می شود. دقت و مهارت در ترسیم این نقشه با تمام جزئیات ریزودرشت، اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل بهتر است این کار را به یک شرکت ساختمانی معتبر بسپارید.
